စိတ်ကျရောဂါဖြစ်ခြင်းသည် လူတစ်ဉီးနဲ့တစ်ဉီးပေါ်မူတည်ပြီး ခွဲပြားမှူတွေရှိနိုင်ပါတယ် များသောအားဖြင့် မိမိ နေထိုင်ရာပတ်ဝန်းကျင် နှင့် လုပ်ငန်းခွင်တို့သည် စိတ်ကျရောဂါဖြစ်ပေါ်စေခြင်း၏ ပင်မသော့ချက်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ လူတစ်ယောက်၏ စိတ်ကျန်းမားခြင်း မကျန်းမာခြင်းသည် နေ့စဉ်ပြောဆိုဆက်ဆံ ဆောင်ရွက်နေရသော Communityတစ်ခုအပေါ်မူတည်ပါတယ်။ မိမိ လုပ်ဆောင်ရမည့် အလုပ်တာဝန်များ ကြံကြာမှူ မှားယွင်းမှူကြောင့် stressဟုခေါ်သော ဖိစီးမှအနည်းငယ်စဖြစ်တည်ရမှ ထပ်တလဲလဲ ဖြစ်လာ ခံစားရလာသောအခါ depression ဟုခေါသော မိမိကိုယ်ကို ယုံကြည်မှူကျဆင်းခြင်း အဆိုးမြင်စိတ်များသာဖြစ်ပေါ်လာခြင်းစသည့်စိတ်ဓာတ်ကျဆင်းခြင်း၏ Signများကိုခံစားရနိုင်ပါတယ်။

'Overthinking'လို့ခေါ်တဲ့ အတွေးလွန်ခြင်း သို့မဟုတ် အကောင်းမြင်စိတ် ပျောက်ဆုံးနေသော အ‌ခြေအနေမျိုးတွင်ဖြစ်ပေါ်တတ်ပါတယ်။

Confident levelကျဆင်းခြင်း,တိုးတတ်သင့်သလောက်မတိုးးတတ်ခြင်း,'စိတ်ထောင်းကိုယ်ကြေ'ဆိုသောဆိုရိုးအတိုင်း စိတ်၏စေရာလိုက်၍ General Heathcareများ လစ်ဟာခြင်းများဖြစ်စေတတ်ပါတယ်။

စိတ်ကျရောဂါခံစားနေရသူအား အဆိုးစကား အတွေးလွန်စကားများမပြောဘဲ ထိုသူ၏အတွေးအမြင် အယူဆများကို နားထောင်ပေးခြင်းသည် ထိရောက်သောကုသနည်း တစ်ခုဖြစ်ပါသည်။

အိပ်ချိန်မမှန်ခြင်း အမြဲစိုးရိမ်ပူပန်စိတ်များခြင်း မပြီးစီးသောအလုပ်များစုပုံလာခြင်း တို့သည် high stress ဖြစ်စေနိုင်ပါသည်။

လူတစ်ယောက်ရဲ့ တစ်နေ့တာ လှုပ်ရှားမူအတွက် လိုအပ်သော Energy requirementကိုကြည့်မည်ဆိုပါက'အိပ်ချိန်ဘယ်လောက်ရှိသလဲ'ဟူသော မေးခွန်းကိုလည်းမေးရမည်ဖြစ်သည်။ တစ်နေ့တာကိုစတင်ဖို့အတွက် internal Systemတွေနဲ့ Organic processတွေအတွက် အိပ်စက်အနားယူခြင်းသည် အရေးကြီးသော အစိတ်ပိုင်းတစ်ခုအနေဖြင့်ပါဝင်နေပါတယ်။

Baby _10yrs old = At least 10 hours of Sleep Teenagers= At least 8 hours of Sleep Adult= Between 6 hours and 8 hours of Sleep

စိတ်မပျော်ရွင်သော သူတစ်ယောက်သည် body weightကျဆင်းခြင်း Visual shapesများ သိသိသာသာ ပြောင်းလဲလာခြင်းတို့ကိုတွေ့ရပါမည်။ စိတ်စစေရာအတိုင်း နေနေတတ်ပြီး တစ်နေ့တာလုပ်ဆောင်ရမယ့် Bodyအတွက် လိုအပ်သော လုပ်ဆောင်ချက်များကိုမေ့လျော့ခြင်းများနှင့်ဆက်စပ်ပြီး ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေနိင်ပါသည်။

အိပ်ယာမဝင်ခင် ဒူးခေါင်းမှ ခြေဖျားအထိ ရေသုံးခွက်လောင်း၍ ဆေးကြောပေးခြင်း စိတ်တည်ငြိမ်စေရန် meditation လုပ်ခြင်း calm and soft musicများ နားထောင်ခြင်းတို့ဖြင့် ကိုယ်တိုင်ကုသနိုင်ပါသည်။ ထို့ထက်အခြေအနေဆိုးပါက သက်ဆိုင်ရာ Physician များနှင့် ပြသပြီး ဆေးသောက်ကုသခြင်း exercise ဖြင့်ကုသခြင်းနည်းလမ်းများလည်းရှိပါသည်။

ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ပြဿနာများသည် တစ်စုံတစ်ဦးကို စိတ်ဓာတ်ကျစေနိုင်သည်။အဲ့ဟာကို environmental depression ဟုခေါ်သည်။

-ပတ်ဝန်းကျင်မှ အနိုင်ကျင့်ခံရခြင်း။ -ပတ်ဝန်းကျင်ကျင် မိမိကို ရှောင်ပယ်ခြင်း သို့မဟုတ် မိမိကို ignore လုပ်ထားခြင်း။ -ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ဆက်ဆံရတာအဆင်‌မပြေခြင်း။

-ပတ်ဝန်းကျင်ကဝိုင်း အနိုင်ကျင့်လို့ depression ဖြစ်လျှင် ဒီအတိုင်း စိတ်ထဲမှာကြိတ်မငိုပါနဲ့ ကိုယ်ကမမှားပဲနဲ့လုပ်သမျှငြိမ်ခံနေရအောင် သဲအိတ်လဲမဟုတ်။ ဆိုတော့ ဖြေရှင်းဖို့နည်းလမ်းက 2 ခုရှိပါတယ်။ Extrovert--->ပြန်ပြောပါ ငြိမ်မခံပါနဲ့ extrovert တွေက ဘယ်တော့မှ ကြိတ်ဝမ်းနည်းမှာလဲမဟုတ်ပါ ပြောစရာရှိတာပြောပါတယ်။ Introvert--->(1)တစ်ယောက်တည်းနေတယ်ဆိုရင်တခြားပတ်ဝန်းကျင်ကိုပြောင်းတာပဲဖြစ်ဖြစ်လုပ်ပါ။(2)ပြောင်းဖို့အဆင်မပြေရင်ကိုယ်နဲ့အဆင်ပြေပြီးအနားမှာရှိတဲ့တဲ့bffတို့မိသားစုဝင်တို့ကိုပြောပါ။introvertတွေကextrovertတွေလိုအော်ကြီးဟစ်ကျယ်တွေမ‌ေကျနပ်တာ‌ကိုထုတ်‌ေပြာတာ‌ေတွမလုပ်တတ်တော့ depression ဖြစ်နိုင်ခြေပိုများပါတယ် (မှတ်ချက်:အခုစာရေးနေတဲ့sout chaw gyi လို ambiverts တွေကတော့ ကြိုက်ရာလမ်းရွေးလို့ရပါတယ်)။ //ရူးနေတာပဲ -ပတ်ဝန်းကျင်ကကိုယ်ကိုပလစ်akaရှောင်ဖယ်တာခံရတယ်လို့ခံစားရလို့depressionဖြစ်လျှင်တိုက်ရိုက်‌ရှင်းပါ။ဒီအခြေနေကျတိုက်ရိုက်မပြောလျှင်ဖြေရှင်းဖို့လုံးဝမလွယ်ပါ။တိုက်ရိုက်ဖြေရှင်းပါကပြဿနာရဲ့mainကိုသိပြီးဖြေရှင်နိုင်မှာပါ။ တခါတရံ ကိုယ့်ဘက်ကပဲဇွတ်ကြီးပလစ်တယ်လို့ခံစားနေရတာတွေပါ တိုက်ရိုက်ဖြေရှင်းလိုက်တာနဲ့သိနိုင်ပါတယ်။ -ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့ဆက်ဆံရတာ အဆင်မပြေဖြစ်လျှင် ကြိတ်ခံစားတာမျိုးမလုပ်ပါနဲ့ တိုက်ရိုက်မေးပါ ပြောရဲဆိုရဲ ဖြစ်ဖို့လိုအပ်ပါမည်အဲ့တာ မှ pov နှစ်ဘက်စလုံးကို သဘောပေါက်ပြီးကိုယ်အမှားသူ့အမှား ကို မျက်စိပွင့်သွားပြီး ပြင်ဆင်လို့ရမှ environmental depression မရှိမှာပါ။

ကျောင်းဆက်မတတ်ချင်လောက်အောင် ကျောင်းသွားဖို့ကို ကျားမြှီးပြေးဆွဲတာထက်ကြောက်နေကြတဲ့သူတွေရှိပါတယ်။ သူတို့က ပညာရေးကိုလည်း မရပ်တန့်ချင်ဘူး ကျောင်းဆက်တတ်ဖို့ကလည်း ကျာင်းမှာ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာကို ဒါမှမဟုတ် မိသားစုနောက်ခံအသိုင်းဝိုင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး မကောင်းပြောဆို ခြိမ်းခြောက်အနိုင်ကျင့်သူတွေ ကိုယ့်ရဲ့ Pravicyကိုထိပါးသည်အထိ မိန်းကလေးဆိုလည်း မိန်းကလေးတစ်ယောက်ရဲ့အရှက်တရား ယောကျာ်းလေးဆိုလည်း သူတို့ရဲ့မာန အဲ့လိုထိခိုက်တဲ့ထိ School Bullyingတွေက ပိုမိုဆိုးရွားလာပါတယ်။အဲ့ဒါကြောင့် အဲ့လိုအခြေအနေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေရပြီဆိုရင် (1)မိသားစုနဲ့ပွင့်လင်းစွာတိုင်ပင်ပါ ဘယ်လိုခြိမ်းခြောက်မှူများရှိပါစေ မိသားစု သူငယ်ချင်းများနဲ့ ဆွေးနွေးပြီး နည်းလမ်းရှာဖို့လိုအပ်ပါတယ် Bully to Suicide ဖြစ်ရတဲ့အကြောင်းကတော့ ကြားထဲမှာ Stress aloneဆိုတဲ့ processတစ်ခုလည်းပါပါတယ်။ ကိုယ်က အနိုင်ကျင့်ခံရတယ် ပြောဖို့အဆင်မပြေတဲ့အခြေအနေထိဖြစ်သွားတယ် ဒီတိုင်း တစ်ယောက်ထဲ ကြိတ်ခံစားတယ် ပြီးတော့ သက်သေလိုက်တယ်။ ဒါဆို bullyလုပ်ရတာကို အရသာတွေ့တဲ့သူတွေများလာမှာပေါ့ ဒါဆို သင့်လိုလူတွေများပြားလာပြီး ကမ်ဘာကြီးက ဘူလီဝေါ်ကြီး ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ် (2)တိုင်ပင်စရာ ယုံကြည်စရာလူမရှိဘူး ဟုတ်ပြီ ဒါဆိုရင် သင်ကိုယ်တိုင် ကိုယ့်ကိုယ်ကို အားကိုဖို့လိုလာပါပြီ သူတို့ရှေ့မှာ အားငယ်ပြနေမယ် ကြောက်ရွံပြနေမယ်ဆိုရင် ကမ်းတတ် လာမှာပေါ့ မဟုတ်ဘူးလား ဒါကြောင့် ကိုယ်ကဘယ်လောက်သန်မာကြောင်း သူတို့အထင်သေးစရာမဟုတ်ကြောင်း အလုပ်နဲ့ဘဲဖြစ်စေ လုပ်တွေ့ဖြစ်စေ သိမြင်အောင်ပြပေးသင့်ပါတယ် ပြန်ပြီးရိုက်ပါထိုးပါလို့ပြောချင်တာတော့မဟုတ်ပါဘူး ဉပဒေဘောင်ထဲကနေရင်ဆိုင်တိုက်ခိုက်ပါ။သင်သည်သာ သင့်အားကိုးရာပါ ဒီလောကကြီးမှာ သင့်ကလွဲပြီး သင့်အတွက် ရပ်တည်မယ့် သင့်အတွက် ရှင်သန်မယ့်သူဆိုတာရှားပါတယ် I have come to love myself, who I am for who I was and for who I hope to becomeလို့ World Wide Band တစ်ခုဖြစ်တဲ့ BTS ရဲ့ Leader RMကပြောခဲ့ဖူးပါတယ်။ ဒါကြောင့် bullyလုပ်ခံနေရရင်လည်း ကိုယ့်ကိုကိုယ်ချစ်ပြီး suicide မလုပ်ဖို့ အရှုံး‌မပေးဖို့ ရဲရင့်စွာရင်ဆိုင်ဖို့ ရင်ထဲကနေလှိုက်လှိုက်လှဲလှဲ အကြံပေးချင်ပါတယ် အမျိုးသားကောင်း အမျိုးသမီးကောင်းလူငယ်တို့။